Działania niepożądane po wstrzyknieciu botoksu mogą być różnorodne. Mogą być konsekwencją ukłucia skóry, a także nieprawidłowym działaniem toksyny botulinowej, innym od tego jakiego się spodziewamy. Do najczęstszych działań niepożądnych po podaniu botoksu należą:
Zaczerwienienie skóry po wstrzyknięciu botoksu, obrzęk tkanek.
Zaczerwienienie skóry po injekcji pojawia się prawie zawsze, w miejscu wkłucia pojawia się rumień, może mu towarzyszyć obrzęk tkanek. Często po wstrzyknięciu botoksu widoczne są grudki na skórze, są to depozyty botoksu, który przecież ma swoją objętość.Obrzęk i zaczerwienienie tkanek ustępuje po kilku godzinach od iniekcji.
Krwiak, siniak po wstrzyknięciu botoksu. Ból w trakcie podawania toksyny botulinowej.
Często, szczególnie w okolicy czoła pojawiają się siniaki, niefortunnie trafiamy igłą w naczynie krwionośne. Krew wylewa się do tkanek powodując powstanie typowego, bolesnego „guza”. Krwiak wchłania się samoistnie, jednak zwykle zajmuje to około 10 dni, do całkowitego ustąpienia zmiany. Krwiak jest bolesny, jednak z czasem ból i siniak ustępują samoistnie.
Leki hamujące krzepniecie, witamina E, aspiryna, niesterydowe leki przeciwzapalne, produkty roślinne typu czosnek, żeńszeń zwiększają ryzyko krwawienia podczas iniekcji, powinny być odstawione na 10-14 dni przed wstrzyknięciem botoksu.
Po podaniu toksyny botulinowej możemy się spodziewać powikłań pod postacią porażenia nie tych mieśni, które chcieliśmy unieruchomić, czy zablokować.
Przy ostrzykiwaniu twarzy mogą się pojawić następujące dzialania niepożądane:
- opadanie brwi
- nadmierne ściągnięcie brwi do środka
- opadanie powiek, symetryczne, lub asymetryczne
- podwójnie widzenie, przejściowe zaburzenie widzenia
- objaw suchego oka, zezowanie oczu
- asymetria ust, asymetria brody
- zaburzenia połykania, wiotkość karku, czasami chrypka
W przypadku leczenia pierwotnej nadpotliwości pach najczęściej występującym działaniem niepożądanym jest ból głowy, pojawia się także rozszerzenie naczyń krwionośnych (nagłe zaczerwienienie się twarzy).
W przypadku leczenia migreny działania niepożądane pojawiają się u głownie przy pierwszym podaniu botoksu w dużej dawce. Często zgłaszanymi działaniami niepożądanymi był ból głowy, migrena, niedowład twarzy, opadanie powieki, ból szyi, ból mięśni szkieletowych, sztywność mięśni, osłabienie mięśni, świąd i wysypka.
Powikłania po podaniu botoksu nie zawsze wynikają ze złego miejsca podania, czy złej dawki. Działanie toksyny botulinowej może być nasilone przez niektóre antybiotyki, szczególnie tetracykliny, aminoglikozydy. Leki te wpływają na przekaźnictwo nerwowo-mięśniowe. W trakcie przyjmowania tych antybiotyków nie zaleca się wstrzykiwania toksyny botulinowej.
U niektórych pacjentów po podaniu botoksu rozwija się tolerancja immunologiczna.
Tolerancja immunologiczna polega na wytwarzaniu przez nasz organizm przeciwciał neutralizujących wstrzyknięta toksynę botulinową. Przeciwciała te wiążą się z botoksem, neutralizując go, zmniejszając, lub zupelnie znosząc jego działanie. Zaobserwowano to w grupie pacjentek często poddających się kuracji botoksem. Nie wiem dlaczego u jednych pacjentów wytwarza się tolerancja immunologiczna, a u innych nie. Powstawanie tego zjawiska minimalizujemy podając najmniejszą terapeutyczną dawkę botoksu, w naj największych odstępach czasu. Często także zmieniamy preparat handlowy zawierający toksynę botulinową, aby utrudnić powstawanie przeciwciał przeciw danemu produktowi.
W oddzielnym rozdziale opisałam metody radzenia sobie z powikłaniami, usuwanie objawów nieprzyjemnych dla pacjentów. Wiele osób boi się botoksu, unikając jego wstrzkiwania. Botoks jest bezpiecznym produktem, w rękach doświadczonego lekarza nie spowoduje powikłań. Botoks ulega samoistnemu rozkładowi w tkankach, dlatego też z czasem sam się degraduje. Jezeli został on nieprawidłowo podany zniknie z naszego ciała bez ingerencji lekarskiej.